Το παράδειγμα της Αργολίδας. Τεράστια κενά στην καταγραφή της τοπικής ιστορίας.

Θεωρώ ως τεράστιο σφάλμα να θεωρούμε ότι μπορούμε να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα με την καταγραφή κάποιων γεγονότων σε τοπικό επίπεδο, μέσα σε μια συγκεκριμένη τεταμένη από ιστορικά γεγονότα χρονική περίοδο, χωρίς να έχουν επαρκώς μελετηθεί τα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά δεδομένα της τοπικής ιστορίας.


Είναι λάθος να καταγράφουμε μόνον  μάχες, σφαγές, δολοφονίες και βάσει αυτών να πιστεύουμε ότι μπορούμε να ερμηνεύσουμε συμπεριφορές σε ατομικό και συλλογικό τοπικό επίπεδο και πολύ περισσότερο, βάσει των συμπερασμάτων που βγάλαμε, για το τί συνέβη στην Αργολίδα και χωρίς να έχουμε δει πολυεπίπεδα τα τοπικά γεγονότα, να θεωρούμε ότι έχουμε το δικαίωμα να γενικεύσουμε τα συμπεράσματά μας για όλη τη χώρα.

Θεωρώ ότι η απόφαση Καλύβα να ερευνήσει και καταγράψει πρωτογενές υλικό στην Αργολίδα και όχι σε κάποιον άλλο νομό, ήταν ατυχέστατη, διότι η τοπική ιστοριογραφία έχει τεράστια κενά.

Γίνομαι σαφής.

Δεν είναι δυνατόν να ερμηνευθούν σωστά τα γεγονότα στην Αργολίδα, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, χωρίς να ληφθούν υπόψη τα παρακάτω, τα οποία προφανώς δεν μπορεί να ερευνήσει ένας μόνον μελετητής και για τα οποία δεν υπάρχουν εμπεριστατωμένες μελέτες, πάνω στις οποίες θα μπορούσε να βασισθεί.

Αναφέρω κάποια κενά στη μελέτη της τοπικής ιστορίας. Υπάρχουν βέβαια και άλλα.

Ναύπλιο- Άργος και Αργολίδα κατά τη Μεταξική περίοδο.

Συμπεριφορές των Βενιζελικών παραγόντων. Ενσωμάτωση και ενίσχυση του καθεστώτος του μοναρχοφασισμού από τα παλαιά βασιλικά-αντιβενιζελικά κόμματα. Έλευση του Γκέρινγκ στο Ναύπλιο κατά τη Μεταξική περίοδο. Φασιστικές και φασίζουσες τάσεις στις τοπικές αστικές κοινωνίες πριν από τον πόλεμο. Σχέση της τοπικής κοινωνίας με τις πολιτικές φυλακές της Ακροναυπλίας. Κομουνιστικοί πυρήνες στο Ναύπλιο- Άργος.

Κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα την εποχή της Κατοχής στις πόλεις

Βιομηχανίες, εμπόριο, υπηρεσίες στο Ναύπλιο και το Άργος. Βιομηχανικοί Εργάτες και κατάστασή τους. Παιδική εργασία. Πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Αρμένιοι πρόσφυγες στο Ναύπλιο. Ταξική διαστρωμάτωση της εποχής. Κοινωνική πρόνοια και φιλανθρωπίες

Κατάσταση της υπαίθρου.

Υποδομές στα χωριά. Συγκοινωνίες. Μέγεθος ιδιοκτησιών. Μεγαλοϊδιοκτήτες και ακτήμονες. Ορεινές, ημιορεινές και πεδινές Κοινότητες. Ανισότητες μεταξύ αγροτών και αγροτικών περιοχών. Σχέσεις αστών και αγροτών. Ιδιοκτησίες αστών σε αγροτικές περιοχές και επιρροή αστών μεγαλοϊδιοκτητών σε αγροτικούς πληθυσμούς.

Εκπαίδευση πριν και κατά τη διάρκεια της Κατοχής

Ενδιαφέρουσα θα ήταν μια μελέτη της πρόσβασης την εποχή εκείνη παιδιών από αγροτικές περιοχές και μάλιστα από τις πιο φτωχές (Γκέρμπεση, Μάνεση, Μπερμπάτι) στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και ο ρόλος που έπαιξε το γεγονός αυτό στα κοινωνικά δεδομένα και στη ριζοσπαστικοποίηση αγροτικών μαζών.

Πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις στις πόλεις και τα χωριά κατά τη διάρκεια της Κατοχής.

Δεν είναι δυνατόν να ερμηνευθεί ορθά η Αντίσταση και ο δωσιλογισμός, χωρίς τη μελέτη των νέων συνθηκών που επικράτησαν στις τοπικές κοινωνίες και ειδικά στις πόλεις. Ρόλος της εκκλησίας, συσσίτια και πείνα, απάθεια και βόλεμα από ένα μέρος του πληθυσμού και ενεργοποίηση κατά του κατακτητή από άλλους. Συλλήψεις και διωγμοί από τον κατακτητή κατά αστών στο Άργος και στο Ναύπλιο. Γερμανικά αντίποινα και συνέπειες αυτών στον Αργολικό πληθυσμό Ρόλος παλαιών Βασιλικών και Βενιζελικών παραγόντων.

Απελευθέρωση

Τελευταίες μάχες. Γερμανική αποχώρηση. Ανατίναξη του λιμανιού του Ναυπλίου. Αποχώρηση των Ταγμάτων Ασφαλείας από Ναύπλιο και Άργος. Εαμική διακυβέρνηση στην απελευθερωμένη Αργολίδα.

Για όλα αυτά δεν υπάρχουν εμπεριστατωμένες μελέτες και καταγραφές. Δεν μπορώ λοιπόν να φαντασθώ πώς είναι δυνατόν κάποιος να θεωρεί ότι μπορεί να εξάγει ορθά συμπεράσματα για τα γεγονότα με την απλή και μόνον καταγραφή κάποιων σοβαρών και πολλές φορές εξαιρετικά δυσάρεστων προσωπικών εμπειριών, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι συνθήκες στην τοπική κοινωνία και οικονομία. Πώς θα ερμηνευθεί ορθά το γεγονός ότι κάποια Αργολικά χωριά προσεχώρησαν σχεδόν ομόθυμα στον ΕΑΜ και κάποια άλλα στο δωσιλογισμό;

Νομίζω ότι η μεθοδολογία Καλύβα είναι τελείως ανάποδη.

Για να ερμηνεύσει κάποιος τα γεγονότα της τοπικής ιστορίας, πρέπει να λάβει υπόψη τα γεωπολιτικά δεδομένα της υφηλίου, τα δεδομένα στη γειτονιά της Ελλάδας, να δει την ιστορία σε κεντρικό επίπεδο στην χώρα και βάσει αυτών να ερμηνεύσει την τοπική ιστορία, αφού ερευνήσει και το πρωτογενές τοπικό υλικό. Αυτός πρέπει να το πήγε τελείως αντίθετα. Πώς είναι δυνατόν να είναι ορθό να λάβει σα βάση κάποια τοπικά γεγονότα και με αυτά να οδηγηθεί σε συμπεράσματα στο γενικότερο πεδίο; Και μάλιστα να το κάνει αυτό χωρίς να έχει κάποια δεδομένα της τοπικής ιστορίας, που να έχουν προκύψει από προηγούμενες εμπεριστατωμένες μελέτες;

Και ακόμα κάτι. Είναι απορίας άξιον πώς ο Καλύβας (που δεν είναι Αργολιδέας) αποφάσισε να μελετήσει όχι κάποιον άλλο νομό, αλλά την Αργολίδα στην Κατοχή για την οποία εκτός από το ότι λείπουν μελέτες της τοπικής ιστορίας, αποτελούσε και ένα νομό με τεράστια φιλοβασιλική πλειοψηφία. Ήταν τυχαία η επιλογή της Αργολίδας, όπου στις τελευταίες εκλογές πριν από τον πόλεμο τα μεν φιλοβασιλικά κόμματα είχαν λάβει το 71,3% των ψήφων και το ΚΚΕ μόλις 0,75%;