Ένας χρόνος από τον θάνατό του

Αντιγραφή από:http://samizdatproject.blogspot.gr/2011/08/1924-2011-in-memoriam.html

Λεωνίδας Κύρκος (1924 – 2011) in memoriam

Δεν κρύφτηκα κατ’ από ξένο ουρανό
Ούτε φτερούγας ξένης προστασία
Ήμουν με τον δικό μου τον λαό
Όταν εζούσε μεσ’ στη δυστυχία
1961
Άννα Αχμάτοβα «Ρέκβιεμ»

Ο Λεωνίδας Κύρκος, πλήρης ημερών, πέθανε στα 87 του χρόνια. Συνήθως, σε
δηλώσεις τους, πολλοί λένε πως «ο τόπος φτώχυνε κι άλλο», πως «η πατρίδα χάνει
τον έμψυχο πλούτο της» και άλλα παρόμοια. Στην περίπτωση του Λεωνίδα Κύρκου
δε νομίζω πως ισχύει αυτό. Ο Λεωνίδας Κύρκος, ο ευπατρίδης της αριστεράς, ο
διανοούμενος, ο αιρετικός στις εποχές των μεγάλων βεβαιοτήτων, ο αγωνιστής που
έφτασε ακόμη και μέχρι το κατώφλι της πύλης των πεθαμένων στην πολυκύμαντη
ζωή του, ο τολμητίας, ο αιθεροβάμων και ο ποιητής της ανανέωσης, μπορεί να έπαψε
να υπάρχει ως φυσική παρουσία. Το κληροδότημα του όμως είναι εκείνο που κάνει
την πατρίδα μας πιο πλούσια, και αυτό, εν τέλει, μετράει πιο πολύ.

Ο Λεωνίδας Κύρκος αποτελεί μια ξεχωριστή προσωπικότητα, όχι μόνο για την
αριστερά στην Ελλάδα, αλλά για ολόκληρο το πολιτικό σύστημα. Ήταν εκείνος
που με επιμονή, ζήλο και ποιητική παραφροσύνη εισήγαγε στο δημόσιο λόγο και
στην πολιτική κονίστρα της χώρας την κουλτούρα της ευγενούς ένστασης στις
βεβαιότητες, με τις οποίες κύλησε το μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα.



Ο Λεωνίδας Κύρκος ήταν ο πολιτικός άντρας που εισήγαγε και καθιέρωσε την
κουλτούρα του διαλόγου, όχι μόνο στα πλαίσια της κατακερματισμένης αριστεράς,
αλλά στο σύνολο του πολιτικού κόσμου, ακόμη κι όταν ο τόπος ζούσε στο μεσονύχτι
της τεφράς νύχτας της τυραννίας, εκείνος, εξόριστος, επέμενε στο διάλογο,
επιζητούσε τη γνώμη του άλλου, δίδασκε τη ανεκτικότητα, διδάσκονταν από τα λάθη.

Ο Λεωνίδας Κύρκος ήταν ο ηγέτης που ενέπνευσε γενιές Ελλήνων, ο άνθρωπος
που με την επιμονή του ζηλωτή της ανανέωσης, όχι μόνο της θεωρίας, αλλά και
της πράξης, έδωσε σε καιρούς δύσκολους το παράδειγμα της ανιδιοτέλειας, της
αυτοθυσίας, του παραμερισμού του εγωισμού.

Πραγματιστής μα και ρομαντικός, πιστός στις αρχές του μα και δεκτικός στο
διάλογο, αφουγκραζόταν το μηνύματα των καιρών και ακολούθησε την πορεία στον
προσωπικό του χάρτη, δίχως συμβιβασμούς και εκπτώσεις.

Τολμητίας, ακροβατούσε στο νήμα της ιστορίας, δίχως προστατευτικό δίχτυ,
γνωρίζοντας πως στην άκρη της διαδρομής δε θα τον περίμενε το εγκώμιο και η
δόξα, παρά το ψιθυριστό ευχαριστώ των συντρόφων του και της ιστορίας. Τόλμησε
να υπερβεί τις διαχωριστικές γραμμές, θέλησε να επουλώσει τα τραύματα της
πρόσφατης ιστορίας, δε δίστασε να αναγνωρίσει δημόσια τα λάθη του, πράγμα που
κανείς άλλος πολιτικός άντρας του τόπου τούτου δεν έχει κάνει εν ζωή.

Παθιασμένος υπήρξε με τις ιδέες του, εμπαθής ποτέ. Τον χαρακτήριζε η μεγαλοθυμία
του ανθρώπου που υπέφερε πολλά, που είδε τους συντρόφους του να χάνονται στη
μάχη, να εκτελούνται από τα στρατοδικεία, να εξορίζονται, να βασανίζονται, να
υποφέρουν, για μια ευγενική ιδέα, την ιδέα ενός κόσμου καλύτερου, δικαιότερου,
ομορφότερου και, γιατί όχι, ποιητικότερου.

Αιώνιος έφηβος, διατηρούσε στο ακέραιο την ικμάδα και το σφρίγος του νέου που
θέλει με ορμή να αλλάξει τον κόσμο. Προσηνής και ευγενικός άκουγε προσεκτικά
τον αντίπαλο και με επιχειρήματα συζητούσε μαζί του.

Ο Λεωνίδας Κύρκος λοιδορήθηκε, όχι τόσο από τους αντιπάλους τους, στους οποίους
πάντα ενέπνεε το σεβασμό, αλλά από τους συντρόφους της «άλλης πλευράς». Πολλές
φορές, μάλιστα, έγινε αντικείμενο χλευασμού και από τους συντρόφους της «δικής
του όχθης». Δε καταδέχτηκε ποτέ να απαντήσει στις λοιδορίες και τους χλευασμούς.
Απαντούσε με το νοσταλγικό παίξιμο της φυσαρμόνικάς του και το μειλίχιο χαμόγελο
του.

Αιθεροβάμων και ποιητής ήταν ο Λεωνίδας Κύρκος και νοσταλγούσε μετ’ επιτάσεως
το μέλλον. Φιλόπατρις και ευγενής κόπιασε και μόχθησε για ένα καλύτερο μέλλον
του τόπου, ξεπερνώντας πολλές φορές τα ανθρώπινα όρια των αντοχών.

Ο Λεωνίδας Κύρκος έζησε για πολλές δεκαετίες στο ίδιο, φτωχικό διαμέρισμα της
Καλλιδρομίου. Σ’ εκείνο που τηλεφωνούσε, πολλές φορές κάθε μέρα ,στη γυναίκα
του τη Καλή να δει τι κάνει. Δε πλούτισε από την πολιτική, παρέμεινε το ίδιο εκείνο
παλικαράκι που ήταν στο ξεκίνημα της ζωής του. Και με τη ζωή του απέδειξε πως δεν
είναι όλοι ίδιοι. Σε αυτό έγκειται και η μέγιστη προσφορά στον τόπο.

Η προσωπικότητα του Λεωνίδα Κύρκου είναι η επιτομή του ήθους του πολιτικού
άντρα. Ως τέτοιος θα μείνει στη μνήμη των συγκαιρινών του, ως τέτοιο θα τον
γνωρίσουν οι επερχόμενες γενιές. Γιατί άνθρωποι σα το Λεωνίδα Κύρκο σφραγίζουν
όχι μόνο την εποχή τους αλλά και τους ερχόμενους καιρούς. Ας ελπίσουμε ότι τα
πολιτικά του παιδιά και οι σύντροφοι του, θα έχουν έστω και λίγη από την αξιοσύνη,
τη τόλμη, την ευγένεια και την ανθρωπιά του. Για το καλό του τόπου.