ΑΧ ΕΥΡΩΠΗ

Άρθρο του Ηλία Παπαδόπουλου


Η νέα περίοδος που έχει ανοίξει με την οικονομική κρίση και την προσφυγή της χώρας μας στον δανεισμό από Ε.Ε – Δ.Ν.Τ, έχει παράλληλα θέσει και με ιδιαίτερα οξύ τρόπο μία σύγχρονη τοποθέτηση αναφορικά με τις σχέσεις της Ελλάδας με την Ευρώπη ( αλλά και την Ε.Ε ).
Κυρίαρχη στην Ελληνική αριστερά είναι η θεωρία της ΄ νεοεξάρτησης ΄. Παρόλο που η άποψη αυτή έχει διάφορες αποχρώσεις, σε γενικές γραμμές βλέπει την Ελλάδα σαν ένα λιγότερο ή περισσότερο καθυστερημένο καπιταλιστικό σχηματισμό, του οποίου η άρχουσα τάξη και η εκάστοτε κυβέρνηση ακολουθούν ενδοτική πολιτική απέναντι στις μεγάλες δυνάμεις και τα διεθνή καπιταλιστικά κέντρα ( Η.Π.Α – Ε.Ε – Δ.Ν.Τ ) ή κατά περίπτωση είναι στην ουσία υπηρέτες τους.
Ταυτόχρονα η άποψη αυτή, στις πιο ακραίες μορφές της τουλάχιστον, διαβλέπει και την ύπαρξη ενός σκοτεινού σχεδίου υπονόμευσης της Ελλάδας από ύποπτα κέντρα, το οποίο εκδηλώνεται κυρίως στα ΄ εθνικά ΄ μας θέματα με την υποστήριξη των απόψεων της Τουρκίας και των Σλαβομακεδόνων γειτόνων μας.
Την πολιτική της κυβέρνησης Παπανδρέου,λοιπόν, την ερμηνεύει με όρους υποτέλειας, έως και την εξισώνει με δοσιλογικές κυβερνήσεις του παρελθόντος μιλώντας για πατριωτικό αγώνα και υποστηρίζοντας την άποψη της δημιουργίας ενός νέου εθνικοαπελευθερωτικού μετώπου, ενός νέου Ε.Α.Μ.
Είναι έτσι όμως η πραγματικότητα μέσα στην οποία ζούμε; Καταρχήν πρέπει να δούμε ότι η συζήτηση αυτή δεν είναι καινούρια. Γίνεται από την δεκαετία του 30. Από τότε στην αριστερά γίνεται μία ιδεολογική σύγκρουση ανάμεσα σε αυτούς που βλέπουν την Ελλάδα καθυστερημένη και στην ουσία υποτελή χώρα, κάτι που γενά στην ουσία παλλαϊκά καθήκοντα για την αριστερα και θέματα αστικού εκσυγχρονισμού για την χώρα, και ανάμεσα σε αυτούς που δεν θεωρούν βέβαια την Ελλάδα καπιταλισμό του μεγέθους των μεγάλων δυνάμεων της εποχής, αλλά πάντως την βλέπουν σαν καπιταλιστικό σχηματισμό που θέτει ζήτημα ταξικής σύγκρουσης με την κυρίαρχη σε αυτόν τάξη, αλλά και προοπτική σοσιαλιστικού μετασχηματισμού του.
Αν βέβαια τότε η συζήτηση είχε ένα νόημα, να υπενθυμίσω ότι σήμερα είμαστε στον σκληρό πυρήνα της Ε.Ε, στο ΝΑΤΟ και στις πρώτες θέσεις σε επενδύσεις σε όλες τις Βαλκανικές χώρες, με ταυτόχρονα ανοίγματα σε όλη τη γειτονιά μας ( Αρμενία, Αραβικές χώρες, ακόμα και Τουρκία ). Είμαστε στις πρώτες θέσεις παγκοσμίως στην ναυτιλία και στον τουρισμό. Αντί να στέλνουμε μετανάστες στα πέρατα του κόσμου δεχόμαστε. Οι Τούρκοι έμποροι στην Πόλη και σε όλα τα Μικρασιατικά παράλια μιλάνε Ελληνικά και περιμένουν σαν μάννα εξ ουρανού τους Έλληνες τουρίστες. Οι Τούρκοι επιπλέον χρειάζονται βίζα για να έρθουν στην Ελλάδα, όχι όμως και οι Έλληνες για να πάνε στην Τουρκία.
Πιστεύω λοιπόν ότι μία σύγχρονη ματιά δεν μπορεί παρά να δει την Ελλάδα μικρομεσαία χώρα στον παγκόσμιο συσχετισμό δύναμης, αλλά ταυτόχρονα κυρίαρχη μαζί με την Τουρκία στα Βαλκάνια και στην ΄ κοντινή ΄ σε εμάς Ανατολή.
Βέβαια η εικόνα αυτή έχει και τις αντιφάσεις της, οι οποίες εντοπίζονται κυρίως στην υστέρηση του παραγωγικού τομέα και στην ανάπτυξη ενός αναποτελεσματικού ακόμα και με αστικά κριτήρια, πελατειακού κράτους, εχθρικού για τον πολίτη, στην μεγάλη δύναμη της εκκλησίας κ.λ.π θέμα στο οποίο για οικονομία χώρου δεν επεκτείνομαι περισσότερο.
Αν όμως αυτή είναι η αληθινή εικόνα, τότε η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν αποτελείται ούτε από υπηρέτες των Η.Π.Α και της Ε.Ε, ούτε και από προδότες των ΄ εθνικών ΄ μας συμφερόντων. Αποτελείται από αστούς πολιτικούς που κάνουν το καλύτερο δυνατόν για το ξεπέρασμα της κρίσης του κεφαλαίου, ρίχνοντας τα βάρη στην εργασία. Αποτελείται από ΄ εκσυγχρονιστές ΄ που κάνουν ότι μπορούν ώστε η Ελληνική αστική τάξη να συνεχίσει να πρωταγωνιστεί σε περιφερειακό επίπεδο και η Ελλάδα να επανακτήσει το ΄ κύρος ΄ της Σημιτικής περιόδου εντός της Ε.Ε. Το Δ.Ν.Τ λοιπόν καθώς και η Ε.Ε δεν είναι τα αφεντικά της αλλά οι διεθνείς συνεργάτες της στην εφαρμογή της πολιτικής της. Ιδιαίτερα η Ε.Ε. είναι μία διεθνική ένωση κρατών που λειτουργεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που λειτουργούν και τα επιμέρους κράτη που την αποτελούν, με τους θεσμούς της φιλελεύθερης αστικής δημοκρατίας πολιτικά και με τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής οικονομικά.
Όλα αυτά βέβαια δεν αναιρούν την ανάγκη να επικαιροποιούμε την άποψή μας στις νέες εξελίξεις που στην εποχή μας έρχονται με καταιγιστικούς ρυθμούς. Ούτε μας εμποδίζουν να ζητάμε να φύγει το Δ.Ν.Τ Επίσης δεν γίνεται να μην βλέπουμε ότι εντός της Ε.Ε. αναπτύσεται μία γραφειοκρατία που έχει αρχίσει να κινείται αυτόνομα και με σαφώς μικρότερη νομιμοποίηση από αυτή των εθνικών κυβερνήσεων που έχουν εκλεγεί με καθολική ψηφοφορία.
Ας επιστρέψουμε όμως στην πολιτική της κυβέρνησης Αν τα προηγούμενα ισχύουν, πρόκειται για μία σαφώς ταξική επίθεση στην οποία πρέπει να απαντήσουμε και εμείς με τον ίδιο τρόπο. Ενδεικτικά αναφέρω ορισμένα ΄ εσωτερικά ΄ αιτήματα, όπως γενναία αύξηση της φορολογίας του κεφαλαίου και της εκκλησιαστικής περιουσίας, με ταυτόχρονη δραστική μείωση των εξοπλισμών. Επίσης, πρέπει να ανοίξει πλατιά η συζήτηση για τις δημόσιες δαπάνες. Είναι η αλήθεια, και πρέπει να την αναδείξουμε, ότι οι δημόσιες δαπάνες δεν είναι υψηλές γιατί οι μισθοί είναι υψηλοί, ούτε γιατί οι πραγματικές δαπάνες για παιδεία, υγεία είναι υψηλές, αλλά γιατί οι δαπάνες για τον στρατό και τις δυνάμεις καταστολής είναι τεράστιες και επιπλέον τεράστια ποσά χάνονται εξαιτίας της μορφής με την οποία συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις έχουν δομήσει τον δημόσιο τομέα.
Επιπλέον, πρέπει να παραδεχθούμε το γεγονός ότι η άλλη πλευρά έχει αποδειχθεί ασύγκριτα πιο διεθνιστική από εμάς και να αναζητήσουμε πολιτικές και αιτήματα που θα υπερβαίνουν τον εθνικό αλλά και κλαδικό κατακερματισμό των αγώνων. Και πάλι ενδεικτικά: ευρωπαϊκός στρατηγικός δημόσιος τομέας, ενιαία προοδευτική φορολόγηση, ΄ πράσινες ΄ πολιτικές ( όσο και αν ο όρος έχει πολυφορεθεί είναι κρίσιμο θέμα ), ενιαία πολιτική κοινωνικής πρόνοιας κ.λ.π
Τέλος, πρέπει να συζητήσουμε ειλικρινά μεταξύ μας.. Τις πολιτικές της Ε.Ε. και του Δ.Ν.Τ σαφώς και τις απορρίπτουμε και τις πολεμάμε, όπως ακριβώς το ίδιο κάνουμε και με την πολιτική της εθνικής μας κυβέρνησης ( χωρίς να μας περνάει από το μυαλό να φύγουμε και από την Ελλάδα υποθέτω… ) Το θέμα είναι πώς, με απομονωτισμό, εθνοκεντρισμό και με κεντρικό αίτημα την επιστροφή στην παλιά καλή δραχμή και τον σχηματισμό ενός μετώπου που θα οδηγήσει σε μία ΄ φιλολαϊκή΄ κυβέρνηση;
Νομίζω ότι, καταρχήν, πρέπει όλοι να ξεκαθαρίσουν σε ποιο περιβάλλον θα εφαρμοστεί η πολιτική μιας σοσιαλιστικής ή έστω φιλολαϊκής κυβέρνησης. Στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο καπιταλιστικό περιβάλλον εντός της αστικής δημοκρατίας, με ταυτόχρονη αποδέσμευση από την Ε.Ε. ή έστω το ευρώ; Με αυτοδύναμη ανάπτυξη; Υπάρχει κάποιο διεθνές παράδειγμα που να ενισχύει αυτήν την άποψη; Ήταν τόσο τέλεια η εποχή της δραχμής; Πώς θα τα παει στην εποχή μας, δεδομένης της παρούσας ανυποληψίας της χώρας μας στο διεθνές περιβάλλον; Σε ποια κατάσταση είναι η παραγωγική βάση της χώρας και η ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών, ώστε να είναι δυνατή αυτή η αυτοδύναμη ανάπτυξη;
Αν πάλι βλέπουμε την όλη διαδικασία να παίρνει ταυτόχρονη αντικαπιταλιστική προοπτική, δύο παρατηρήσεις. Πρώτον, είναι αναντίστοιχη με την διάθεση της πλειοψηφίας του κόσμου, μία τελείως απογειωμένη άποψη. Δεύτερον, ο χώρος που σχηματίζει μία γεωγραφική, οικονομική, πολιτιστική ενότητα στην οποία να είναι πραγματική δυνατότητα η αντικαπιταλιστική και σοσιαλιστική προπτική είναι η Ευρώπη. Μπορεί η κουβέντα για τη δυνατότητα ύπαρξης μίας και μόνο σοσιαλιστικής χώρας να έχει κάποιο ενδιαφέρον αν αυτή η χώρα έχει το μέγεθος, τον πληθυσμό και τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της Ρωσίας, δεν ξέρω όμως αν έχει το ίδιο αν μιλάμε για τα αντίστοιχα μεγέθη της Ελλάδας ( χωρίς βέβαια αυτό να αναιρεί τη σοβαρότητα του επιχειρήματος ότι από κάπου πρέπει να ξεκινήσουμε.... ).
Τέλος, και ξέροντας ότι ζητάω κάτι πολύ δύσκολο από ανθρώπους που αναλύουν πάνω στην οικονομική βάση, νομίζω ότι το όλο θέμα της Ευρώπης πρέπει να το δούμε με μπόλικο ιδεαλισμό. Η ιδέα της ενωμενης Ευρώπης είναι δικό μας όραμα και θα κάνουμε πολύ άσχημα εάν το χαρίσουμε στην άλλη πλευρά. Βέβαια, από την ίδρυση του Νεοελληνικού κράτους υπήρχαν πάντα ένα φιλοευρωπαϊκό και ένα αντιευρωπαϊκό ρεύμα, κάτι που με διαφορετικούς βέβαια όρους πιθανόν να αντικατοπτρίζεται και στη σημερινή διάσταση απόψεων...