Σαν σήμερα 26 Νοεμβρίου 1943. Γερμανικές φρικωδίες

Έχει περάσει μισός αιώνας από τότε που θυμάμαι για πρώτη φορά αυτό το γεγονός που επαναλήφθηκε μετέπειτα σε άλλες χρονικές στιγμές. Κάθε φορά που περνούσαμε από αυτό το δρόμο, μετά από μία στροφή, ήταν υποχρεωτική η στάση στο ηρώο των πεσόντων. Έπρεπε να  σιωπήσουμε για μερικά δευτερόλεπτα. Οι ιερές εκείνες στιγμές της απότισης φόρου τιμής στους Σπαρτιάτες εκτελεσθέντες από τις Γερμανικές δυνάμεις κατοχής, σαν σήμερα 26 Νοεμβρίου 1943, είναι μια από τις θύμησες που έχω ως πιτσιρίκι που με έχουν σημαδέψει και δεν θα λησμονήσω μέχρι να σφαλίσω τα μάτια μου.
Ήταν ημέρα Πέμπτη, ξημερώματα της  28ης Οκτωβρίου.
Οι κάτοικοι είχαν αρχίσει να ξυπνάνε και να ετοιμάζονται για τις δουλειές τους. Τα Αναπλιωτάκια   ετοιμαζόντουσαν για το καθημερινό μάθημα στο σχολειό τους.
Βλέπετε, τότε δεν υπήρχε η εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου όπως όλοι σήμερα την γνωρίζουμε. Ουδείς τολμούσε να μιλήσει για την αρχή του νικηφόρου πολέμου με την Ιταλία. Και λίγοι θυμόντουσαν το γεγονός.  Η σκιά, η αντάρα  και η φοβέρα είχαν επικαθήσει  σε όλη την χώρα το πολύ δύσκολο έτος 1943. Οι Ιταλοί είχαν συνθηκολογήσει και το Ναύπλιο είχε περιέλθει  υπό τον έλεγχο των Γερμανικών στρατευμάτων.
Πριν βγει ο ήλιος, εκεί πάνω από την Αγια Μονή,  Γερμανοί Γκεσταπίτες και στρατιώτες άρχισαν να εισβάλουν σε σπίτια στο Ναύπλιο και να συλλαμβάνουν αστούς.  Εννοείται ότι Ελληνες καλοθελητές είχαν δώσει τον κατάλογο. Οι περισσότεροι από τους συλληφθέντες ήσαν έμποροι, επιστήμονες, βιοτέχνες. Όλοι τους ήσαν καθαρά αντίθετοι στην Γερμανική κατοχή και τον φασισμό και συγγενείς κάποιων από αυτούς ήδη είχαν βγει στο βουνό για αντίσταση.
Τους μετέφεραν στο Βενετικό κτήριο δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που τότε λειτουργούσε ως φυλακή. Το ίδιο απόγευμα τους μετέφεραν με στρατιωτικά φορτηγά στην Τρίπολη.
Όλοι τους ήσαν νέοι άνδρες 20 με 30 χρονών. Υπήρχαν όμως και δύο ηλικιωμένα αδέλφια. Επιασαν και αυτούς. Βλέπετε η Αννα, η κόρη του ενός Δημόπουλου (Σοφίτσα) και ανεψιά του άλλου, νέα κοπέλα, αποφάσισε να πολεμήσει τους κατακτητές.
Τους πήγαν όλους μαζί στο στρατιωτικό στρατόπεδο στην Τρίπολη.
Ήσαν πλέον  οι Ελληνες όμηροι.
Ένας Γερμανός νεκρός από αντάρτικα πυρά και αμέσως την άλλη μέρα  δέκα όμηροι νεκροί σε αντίποινα. Και  υπήρχε σχέδιο για να καμφθεί το Ελληνικό φρόνημα. Αυτούς που εκτελούσαν  ως αντίποινα ήσαν επίλεκτα μέλη των αστικών περιοχών της Πελοποννήσου.
Και έγινε η μάχη κάπου εκεί στον Αχλαδόκαμπο. Και σκοτώθηκαν κάποιοι Γερμανοί στρατιώτες. Και μαθεύτηκε το γεγονός στο στρατόπεδο της Τρίπολης. Θεώρησαν οι Αργολιδείς ότι αυτοί θα αποχαιρετούσαν την ζωή την άλλη ημέρα το πρωί., αφού η μάχη έγινε στην Αργολίδα.
Άυπνοι όλο το βράδυ. Εκτός από τον Γιάννη τον Χριστόπουλο, που όλοι τον φώναζαν "Γκαμήλα", λόγω του ύψους του. Σε έναν από τους φυλακισμένους (ομήρους) οι συγγενείς του του είχαν φέρει μία ωραία ζεστή κουβέρτα.
"Την χρειάζεσαι;", τον ρώτησε ο Γκαμήλας.
"Τι να την κάνω άνθρωπέ μου; Είναι δυνατόν να κοιμηθώ;"
Και την πήρε ο Γιάννης ο ψηλός, ο Γκαμήλας και κοιμήθηκε σαν πουλάκι.
"Εγώ άυπνος δεν πάω για εκτέλεση", δήλωσε.
Και δεν εξετέλεσαν τελικά τους Αργολιδείς.
Και έτσι οι συγγενείς των ομήρων συνέχισαν να πηγαίνουν κάθε μέρα φαγητό για τους δικούς τους ανθρώπους. Και κατά την παράδοση του φαγητού ήταν η πολύ δύσκολη στιγμή. Φοβερή αγωνία, μήπως και ακούσουν από τα Γερμανικά χείλη την τρομακτική λέξη "ράους". Δεν χρειαζόταν πλέον το φαγητό. Ο άνθρωπός τους δεν ήταν πλέον όμηρος. Έλειπε.
Και ευτυχώς οι δύο ηλικιωμένοι Σοφιτσέοι ήσαν οι πρώτοι που ελευθερώθησαν λόγω ηλικίας. Και μετά ελευθερώθηκαν και άλλοι. Τον θυμάμαι τον Γιάννη τον Γκαμήλα. Και κοιμήθηκε καλά με την ωραία κουβέρτα και επέζησε.

Τελικά, όντως ήταν μια εξαιρετικά  ιερή στιγμή η απότιση φόρου τιμής στο μνημείο των 118 εκτελεσθέντων Σπαρτιατών. Η Και ανάμεσά στους εκτελεσθέντες ένας σπουδαίος γιατρός, διερμηνέας των Γερμανών, που δεν δέχθηκε να σωθεί μόνος αυτός. Και η άλλη έχασε πατέρα, αδελφό και αρραβωνιαστικό στο ολοκαύτωμα αυτό.

(Η ανάρτηση αυτή είναι ο δικός μου φόρος τιμής  στον πατέρα)

Σημείωση πρώτη: Έγιναν φοβερά και τρομερά μεταξύ Ελλήνων και κατά την διάρκεια της Κατοχής και μετά από αυτήν.  Όμως η εκτέλεση ενός πατριώτη έχει ένα τεράστιο ειδικό βάρος. Δεν ζυγιάζονται οι αριθμοί.
Σημείωση δεύτερη: Αν επιδιώκουμε ακόμα τις Γερμανικές αποζημιώσεις, ας το πράξουμε τώρα με προσφυγή στα διεθνή δικαστήρια, ασχέτως αποτελέσματος. Τώρα που κάποιοι λίγοι από τους τότε αγωνιστές ζουν ακόμα. Διότι αργότερα θα είναι κατάντια  για όλους μας να αναζητούν χρήματα τα παιδιά και τα εγγόνια και τα δισέγγονα, όλων αυτών που έζησαν τις φρικωδίες. Και μαζί με αυτούς και τα παιδιά, τα εγγόνια και τα δισέγγονα των καλοθελητών.

ΔΕΥΑΝ. Το νερό νεράκι;

"Επιχειρησιακό", λέει, "σχέδιο" για ΔΕΥΑΝ που  πέρασε τις προάλλες κατά πλειοψηφία από το Δημοτικό μας Συμβούλιο. Σχεδιάζουν λοιπόν για το καλό της επιχείρησης, των εργαζομένων της και βεβαίως των πολιτών-καταναλωτών. Τουλάχιστον αυτό το νόημα θα έπρεπε να έχει ένα "επιχειρησιακό σχέδιο". Να παρουσιάσει όλα τα δεδομένα και να αποφασισθούν οι τρόποι επίλυσης των πολλών ή των λίγων, των  μικρών ή μεγάλων προβλημάτων.

Πωπω βαρεμάρα!!!!!!! Ποιος ασχολείται με τοιαύτα ανιαρά; Με όλα αυτό το τεράστιο πλήθος των στοιχείων και των αριθμών που περιέχονται μέσα στο κείμενο ενός  "επιχειρησιακού σχεδίου", που τα περισσότερα από αυτά είναι κόπι πέιστ από άλλα επιχειρησιακά σχέδια άλλων ΔΕΥΑ ανά την χώρα (μην μου πείτε όχι, διότι θα αρχίσω να απαριθμώ), κάποια άλλα είναι επίσης κόπι πέιστ από την τελευταία απογραφή της χώρας και πάνω σε όλα αυτά προσπάθησαν να κουμπώσουν και κάποια (όχι όλα) στοιχεία της ΔΕΥΑ του Αναπλιού μας, όπως αριθμούς από τους ισολογισμούς, τις πηγές υδροδότησης, τους ενεργούς και μη μετρητές κατανάλωσης ύδατος και άλλα τέτοια.

Πως λοιπόν θα σας μιλήσω για αυτό το "βαρετό" τεράστιο κείμενο του επιχειρησιακού σχεδίου και θα βρω τον τρόπο να μην σταματήσετε να διαβάζετε το κείμενο αυτό, λόγω ανίας;

Πως θα σας φαινόταν να σας πω ότι οι μελετητές που συνέταξαν το σχέδιο πληρώθηκαν ή θα πληρωθούν από εσάς που με διαβάζετε, εμμέσως μέσω της πληρωμής των τελών ύδρευσης και αποχέτευσης;

Πως θα σας φαινόταν να σας έλεγα ότι για άλλα επιχειρησιακά σχέδια έχουν πληρωθεί μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώπουλα; Δεν γνωρίζω πόσο θα  μου κοστίσει και θα σας κοστίσει αυτό το επιχειρησιακό σχέδιο για την ΔΕΥΑΝ, όμως μην αναμένετε  κάποιο  ασήμαντο ποσό, για το οποίο θα ξηλωθούμε όλοι μαζί παρεούλα.
Έτσι βαρετό ήταν και εκείνη την εποχή για την μεγάλη πλειοψηφία του λαού να διαβάζει και τα νούμερα της Ελληνικής οικονομίας που μας προειδοποιούσαν ότι η χώρα υπερχρεωνόταν, ότι η παραγωγή της μειωνόταν, ότι οι σπατάλες είχαν εκτοξευθεί, ότι οι εισαγωγές ήταν κατά πολύ περισσότερες των εισαγωγών και τόσα άλλα. Ποιος νοιαζόταν τότε την εποχή της δανειακής ευημερίας και της συνδικαλιστικής και κομματικής ασυδοσίας για όλα αυτά; Εμείς καλά περνούσαμε; Ετσι ψηφίζαμε με ασύλληπτα ποσοστά αυτούς που μας τα έδιναν, αφαιρώντας κονδύλια από τα επόμενα έτη και από τις επόμενες γενιές.
Έτσι και τώρα. Ποιος ασχολείται με τα τραγικά οικονομικά της ΔΕΥΑΝ;  Ανία να διαβάσουμε και να εμβαθύνουμε σε ξερούς αριθμούς.
Και οποία έκπληξη θα επιπέσει πιθανόν στα κεφάλια μας σε λίγο καιρό. Μια δημοτική επιχείρηση που μας δίνει το τόσο πολύτιμο για την επιβίωσή μας νερό και διαχειρίζεται τα των σκατών και ούρων μας δεν θα μπορεί να συνεχίσει τη λειτουργία της εάν οδεύσει και τα επόμενα χρόνια στα ίδια μονοπάτια με τα ίδια ελλείμματα που δημιουργεί ετησίως τα τελευταία χρόνια. Και τα ελλείμματα αυτά βαίνουν συνεχώς χρόνο με τον χρόνο επιδεινούμενα.
Αλλά δεν μας απασχολούν όλα αυτά και βαδίζουμε ολοταχώς και σε ευθεία γραμμή προς τον κρημνό, παρότι ήδη έχουμε πικρή εμπειρία για αυτά που μας συνέβησαν στο γενικότερο οικονομικό περιβάλλον της χώρας.
Ακούστε: Χρήσιμο ήταν αυτό το επιχειρησιακό σχέδιο, που θα μου (μας) κοστίσει αρκετά χρήματα, διότι γίνεται πλέον μία καταγραφή των ετησίων ελλειμμάτων του ισολογισμού σε ένα ενιαίο έγγραφο, έστω και εάν το έγγραφο αυτό δεν απασχολεί το ευρύ κοινό. Όμως δυστυχώς λείπει από αυτό το σχέδιο των διακοσίων δέκα τεσσάρων σελίδων (!!!) το πιο βασικό απ΄όλα. Δεν μας λένε οι συντάκτες το ποια επακριβώς είναι τα χρέη σήμερα της επιχείρησης. Πόσα δάνεια έχει λάβει; Πόσα από αυτά έχουν αποπληρωθεί από τον εγγυητή Δήμο Ναυπλίου, πόσα οφείλει στη ΔΕΗ, πόσα στην αδελφή επιχείρηση  της ΔΕΥΑ του Αργους, πόσα σε προμηθευτές και εργολάβους; Άνευ των στοιχείων αυτών είμαστε σε πλήρες σκότος σε σχέση με τα πραγματικά οικονομικά δεδομένα της επιχείρησης. Όμως φαίνεται ότι το απέκρυψαν τεχνηέντως το ζήτημα του χρέους.
Μάθαμε βεβαίως αρκετά για τα χρέη με την ευκαιρία της, διοικητικής αρχικά και κατόπιν και δικαστικής, διένεξης της επιχείρησης με την τέως Διευθύντρια που απολύθηκε. Δεν μας τα είπαν με το επιχειρησιακό σχέδιο, μας τα είχαν  όμως ξεφουρνίσει για να βρουν λόγους για να την απολύσουν. Με αυτό τον τρόπο πληροφορηθήκαμε πριν λίγο καιρό ότι υπάρχει δικαστική απόφαση για χρέος της ΔΕΥΑΝ προς την ΔΕΥΑΡ τετρακοσίων χιλιάδων ευρώ. Σε άλλη υπόθεση έγινε, λέει, δικαστικός συμβιβασμός μεταξύ της ΔΕΥΑΝ και εργολάβου και η μία δόση ήταν μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ. Τώρα το ποιο είναι το συνολικό χρέος από την αιτία αυτή δεν μας το είπε το επιχειρησιακό σχέδιο. Μάθαμε ότι υπάρχει και άλλη δικαστική εκκρεμότητα στον Άρειο Πάγο.
Σε βαθύ όμως σκότος οι δημοτικοί σύμβουλοι και οι πολίτες που ενδιαφέρονται, εάν κάποιος επιζητήσει την σούμα των χρεών, τη διάρθρωσή τους, τις δικαστικές εκκρεμότητες. Ψήγματα μόνον της πραγματικής κατάστασης πληροφορούμεθα. Και ας μην μας λένε κάποιοι, που επιθυμούν για τους δικούς τους λόγους να υποστηρίξουν τη δημοτική αρχή, ότι δήθεν όλα βγήκαν στο φως.
Ένα επιχειρησιακό σχέδιο θα πρέπει να διαπιστώσει τη σοβαρότητα του προβλήματος και να καταρτίσει ένα σχέδιο για το μέλλον. Ουδέν από αυτά συνέβη και το μέλλον μάλλον είναι ζοφερό. Ουδείς από την δημοτική αρχή μας λέει τον τρόπο με τον οποίο θα βγάλουμε από τον λαιμό μας την θηλιά των χρεών και των ελλειμμάτων. Εις μάτην η ιστορική δημοτική παράταξη της αντιπολίτευσης το προσπαθεί μέσω του μοναχικού εκπροσώπου της.
Τα ετήσια ελλείμματα της ΔΕΥΑΝ είναι πολύ συγκεκριμένα. Δύο εκατομμύρια εφέτος, εάν συνυπολογισθούν και οι αποσβέσεις. Τα ποσά αυτά αναγκαστικά προστίθενται στο ασήκωτο και πιθανόν μη βιώσιμο (χρησιμοποιώ αυτό το επίθετο για να είμαι και στη μόδα) χρέος. Τα έξοδα είναι μικρότερα από τα έσοδα. Αναγκαστικά κάποιες (μάλλον αρκετές) και από τις φετινές δαπάνες  δεν θα πληρωθούν, όπως δεν πληρώθηκαν και κάποιες δαπάνες των προηγούμενων ετών. Θα τα χρωστάμε και αυτά.  Τι θα πληρωθεί και τι δεν θα πληρωθεί; Ποιος θα το αποφασίσει; Και του χρόνου θα αφήσουμε και άλλα απλήρωτα. Και τελικά μέχρι που θα πάει το όλο πράγμα; Για πόσο καιρό θα μας περιμένει η ΔΕΗ, η ΔΕΥΑΡ, οι προμηθευτές; Δεν είναι απλές αυτές οι θεματάρες για να τις βρίσκετε ανιαρές. Την δικιά σας ζωή αφορούν που να πάρει. Δεν μπορούμε να επιζήσουμε χωρίς να υπάρχει κάποια επιχείρηση που να ασχολείται με τα νερά και τα κακά μας. Και οι επιχειρήσεις πως θα λειτουργήσουν χωρίς νερό ή με προβλήματα στην υδροδότηση και στην αποχέτευση των λυμάτων; Αστεία τα βρίσκετε όλα αυτά για να μένουν στο σιωπηλό; Θα καταστραφεί η τοπική οικονομία αν καταρρεύσει η ΔΕΥΑΝ. Και η τοπική κοινωνία τώρα πρέπει να τα αντιληφθεί όλα αυτά
Γίνεται στο επιχειρησιακό σχέδιο λεπτομερής καταγραφή των χιλιάδων ανενεργών παροχών ύδρευσης, οι περισσότερες των οποίων είναι στο Ναύπλιο, γίνεται εμμέσως αλλά σαφώς λόγος περί υδατοκλοπής, αλλά ουδέν σχέδιο καταρτίζεται για τον περιορισμό και την εξάλειψη του φαινομένου.
Αλλά και για το έτερο τεράστιο πρόβλημα που αφορά την ΔΕΥΑΝ δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο σε αυτό το επιχειρησιακό κατ΄ουσίαν μη σχέδιο. Και αυτό το άλλο τεράστιο πρόβλημα είναι το πως οι πολίτες θα είναι βέβαιοι για την ποιότητα του νερού που τους παρέχεται, ώστε να μην αναγκάζονται να αγοράζουν εμφιαλωμένα. Διαθέτουμε  πηγές υδροδότησης που αποδεδειγμένα έχουν πολύ καλό και ασφαλές νερό. Και παρ΄όλα αυτά έχουμε κατορθώσει (περί κατορθώματος πρόκειται)  η μεγάλη πλειοψηφία των νοικοκυριών να προμηθεύεται εμφιαλωμένα νερά για τις οικιακές χρήσεις. Και στο θέμα αυτό υπάρχει σιωπή. Ουδείς σχεδιάζει το παραμικρό. Και απολύτως ουδέν θα γίνει για να διορθωθούν τα πράγματα.
Αλλά και για το άλλο φαινόμενο-πρόβλημα που μας έχει επισυμβεί τα τελευταία χρόνια με τον περιορισμό της ποσότητας των υδάτων που μας δίνουν οι πηγές τους θερινούς μήνες και την εισροή θαλάσσιου ύδατος στην πηγή της Λέρνας, ουδέν συνεκτικό σχέδιο έχει παρουσιασθεί. Για την προστασία του υδροφόρου ορίζοντα. Την εξοικονόμηση νερού. Τα παράλληλα δίκτυα για το πότισμα του αστικού και περιαστικού πρασίνου, αλλά και για τις χρήσεις των νοικοκυριών, που δεν απαιτούν πόσιμο νερό (π.χ. καζανάκια, πλύσιμο επιφανειών κλπ). Μόνον η άλλη πρόταση φωνάζει. Και μετά όταν τα πράγματα θα φτάσουν στο μη παρέκει, τότε θα απορείτε αγαπητοί μου συνδημότες.
Λεπτομέρειες όλα αυτά θα μου πείτε όταν τα βασικά προβλήματα είναι βαριά και ασήκωτα. Και οι άνθρωποι δεν έχουν σχέδιο, παρότι ψήφισαν αυτό το κείμενο που τιτλοφορείται "σχέδιο".

Ο εφιάλτης της Περσεφόνης

Η σπουδαία λοιπόν  Ελευσίνα θα είναι η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το έτος 2021.
Οι άνθρωποι εκεί έβαλαν με τον ίδιο τους τον εαυτό ένα σπουδαίο στοίχημα. Να μην πάει άπατο το όλο εγχείρημα, όπως εν πολλοίς συνέβη με την Πάτρα πριν από μερικά χρόνια και με την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη παλαιότερα.
Θα πρέπει να σηκώσουν τα μανίκια και να ξεκινήσουν την δουλειά από εδώ και μπρος. Να προετοιμασθούν. Και να δουλέψει η φαντασία τους και να κάνουν πολλά όνειρα για να μπορέσουν να υλοποιήσουν τα καλύτερα και τα πιο εφαρμόσιμα από αυτά. Διότι προφανώς λείπουν οι υποδομές από την Ελευσίνα, τόσον για την φιλοξενία των πολιτιστικών εκδηλώσεων, όσον και για όλα τα άλλα ποταπά χρειώδη (ξενοδοχειακή υποδομή, δρόμοι, θέσεις στάθμευσης κλπ) για να φιλοξενηθούν οι επισκέπτες και να μην ωφεληθεί μόνον η Αθήνα, από την όλη διοργάνωση.
Αποτελεί για τα άτομα εκεί μια τεράστια πρόκληση το να μετατρέψουν όλα αυτά τα αραχνιασμένα βιομηχανικά και βιοτεχνικά κτήρια της παλιάς εποχής της Ελευσινιώτικης βιομηχανικής ανάπτυξης σε χώρους πολιτισμού, δημιουργίας, ψυχαγωγίας. Και ακόμα πιο μεγάλη πρόκληση για όλη την Ελευσινιώτικη κοινωνία είναι όλη η υποδομή να παραμείνει ζωντανή και το, επόμενο των εκδηλώσεων, έτος 2022 και για όλα τα επόμενα χρόνια. Για να δημιουργήσουν μία σπουδαία πόλη. Για το μέλλον των επόμενων γενεών που ακολουθούν. Όχι μόνον για το εφήμερο. Και να σκεφτείτε ότι οι άνθρωποι ξεκίνησαν από πολύ χαμηλά. Ήταν η πόλη της περιβαλλοντικής  υποβάθμισης και μετά της ανεργίας, της ανέχειας και της φτώχειας λόγω της αποβιομηχάνισης και της οικονομικής κρίσης. Αλλά είχαν την τύχη και είχαν πεφωτισμένους τοπικούς ηγέτες με ευρύ πνεύμα. Όχι επαρχιώτες με την κακή σημασία της λέξης.  Ο,τι και να μου πείτε λοιπόν, όσο και εάν φωνάζετε και αφορίζετε τα κατά τη γνώμη σας κακά δαιμόνια, η κατάσταση δεν βελτιώνεται με κραυγές αλλά με συγκεκριμένες δράσεις. Και το υπέρτατο κριτήριο για το εάν η Ελευσίνα θα πιστωθεί με μια τεράστια επιτυχία το 2021 είναι το  κατά πόσον θα μπορέσει να παρουσιάσει μια ολόδικιά της πρωτογενή πολιτιστική παραγωγή. Διότι στην τελική αυτό που αντιπροσωπεύει ο θεσμός της πολιτιστικής πρωτεύουσας είναι η συνάντηση, συνεύρεση και συνομιλία των Ευρωπαϊκών πολιτισμών.  Και μπορεί να είναι ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε θιάσους και συγκροτήματα Λιθουανικά και Σλοβάκικα, ίσως και Ελληνικά από την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη, όμως το σημαντικό είναι να μπορέσουν οι Ελευσίνιοι να  παρουσιάσουν στον ευρύτερο κόσμο την δικιά τους πολιτιστική παραγωγή. Και να αναδείξουν το σήμερα της Ελευσίνας και όχι μόνον την Περσεφόνη που κάνει τα ταξείδια της στον κάτω κόσμο.
Αυτοί το προσπάθησαν, κινητοποιήθηκαν, το πάλεψαν, δημιούργησαν ομάδες για την διεκδίκηση, συνέταξαν φακέλους, ταρακούνησαν κόσμο που αγαπάει την Ελευσίνα. Είναι προφανές ότι συγκίνησαν και την τοπική τους κοινωνία και την σήκωσαν από τους καναπέδες για να κατορθώσουν να είναι νικητές στον αγώνα της διεκδίκησης, με ανταγωνίστριες άλλες σπουδαίες και όμορφες Ελληνικές πόλεις. Η Ελευσίνα και οι διεκδικήτριες πόλεις αποτελούν τις οάσεις της σύγχρονης εποχής στην χειμαζόμενη Ελλάδα.
Και εμείς εδώ στο Ναύπλιο, βρισκόμαστε στην απέραντη άνυδρη έρημο. Μην βλέπετε ότι λόγω της εγγύτητάς μας στην πρωτεύουσα,  της ιστορίας μας, της ομορφιάς της πόλης και στην διατήρηση του ιστορικού κέντρου, που οφείλεται σε πρωτοπόρους των προηγούμενων δεκαετιών, είμαστε ζητούμενοι για διάφορες πολιτιστικές, επιστημονικές και αθλητικές εκδηλώσεις. Αυτό έμαθαν οι εδώ ηγήτορες, αυτό είναι το εύκολο για αυτούς προεκειμένου να κορδώνονται. Να  παραχωρούν σε ατζέντηδες έναντι αμοιβής τη διοργάνωση των εκδηλώσεων. Αλλά στα δύσκολα οι δικοί μας  είναι αδύναμοι να πράξουν το ο,τιδήποτε. Δεν κατάφεραν ούτε φάκελο να συντάξουν για τα μάτια έστω του κόσμου, προκειμένου να διεκδικήσουμε τον θεσμό της πολιτιστικής πρωτεύουσας. Παντελώς άχρηστοι στα λίγο πιο δύσκολα. Δεν έχουν ιδέες. Είναι ανίκανοι να συντονίσουν το παραμικρό, για το οποίο απαιτείται η δικιά μας ενεργοποίηση. Μας προσέφεραν στον τομέα αυτό ένα απόλυτο ολοστρόγγυλο μηδενικό.
Πήραν, τότε, πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές την θριαμβευτική  απόφαση για την διεκδίκηση της πολιτιστικής πρωτεύουσας, έλαβαν και τα μπράβο, έγιναν και οι δημοτικές εκλογές και μετά.....
Όσοι με παρακολουθείτε θα θυμόσαστε ίσως ότι η πρότασή μου ήταν η συνεργασία του Ναυπλίου με την Τρίπολη ή την Καλαμάτα για την ενίσχυση εκ μέρους μας των υποψηφιοτήτων τους, ώστε να συνδιοργανώσουμε εκδηλώσεις και να ωφεληθούμε άπαντες.
Δεν σας έλεγα τότε ακριβώς αυτό που πίστευα για το Ναύπλιο. Θα σας αποκαλύψω όμως τώρα αυτό που πραγματικά θεωρώ ως το μέγεθος των δυνατοτήτων για τ΄Ανάπλι μας.
Ήμουν και είμαι βέβαιος ότι  θα μπορούσαμε κάτω από κάποιες προϋποθέσεις να γίνουμε εμείς η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το έτος 2021 και να πετύχουμε εκπληκτικά πράγματα.
Ήξερα όμως ότι αυτό δεν είναι ποτέ δυνατόν να γίνει με την αχρηστίλα που διαφεντεύει τον τόπο. Αποφάσισαν οι Ναυπλιείς να αναθέσουν σε αυτούς τους συγκεκριμένους τις τύχες της πόλης. Το μόνο λοιπόν που θα είχαμε τη δυνατότητα να πετύχουμε ήταν να αρκεσθούμε  στο να διοργανώνουμε κάποιες εκδηλώσεις  όχι δικές μας αλλά άλλων που κεφάρουν να έλθουν στο Ναύπλιο. Αλλά ούτε και αυτή τη συνεργασία δεν κατάφεραν να προωθήσουν. Και ουδέν σκέφτονται για οποιαδήποτε επαφή και δράση μας επ΄ευκαιρία της ανακήρυξης της γειτονικής Ελευσίνας ως πολιτιστικής πρωτεύουσας.
Είμαι απολύτως βέβαιος ότι εάν εγώ με άλλους είχαμε την ευθύνη της πόλης  όχι μόνον θα είχαμε καταθέσει έναν καλό φάκελο, αλλά ότι θα κερδίζαμε πανηγυρικά τον θεσμό. Αυτό πιστεύω με όλη τη δύναμη της ψυχής μου, αυτό σας λέω. Οχι ότι είμαστε εδώ καλύτεροι από τους Ελευσίνιους, αλλά όπως και να  το κάνουμε τ΄Ανάπλι είχε συγκριτικά πλεονεκτήματα. Αυτοκτονείτε, φίλοι μου, που επιλέγετε αυτούς τους συγκεκριμένους να σας διαφεντεύουν. Και όχι μόνον θα τον κερδίζαμε τον θεσμό αλλά θα δημιουργούσαμε και πανέμορφα πράγματα για τ΄Ανάπλι για το 2021. Και όχι μόνον θα σκίζαμε ως πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, αλλά η πόλη θα απογειωνόταν και για όλα τα επόμενα χρόνια και τις δεκαετίες που θα έλθουν όταν εμείς δεν θα είμαστε εδώ να θαυμάζουμε την πόλη που αγαπάμε.
Και αυτό που εγώ θα έκανα εάν είχα το ραβδί της εξουσίας είναι πάρα πολύ απλό.
Αντί να κορδώνομαι και να βγαίνω στας τελεοράσεις κάθε φορά που μέσω ενός ατζέντη γίνεται μία εκδήλωση στην πόλη θα έμπαινα σε δεύτερη και τρίτη μοίρα. Θα γινόμουν αόρατος. Θα έδινα το ραβδί στους πραγματικούς πρωταγωνιστές.
Θα απέσυρα από το προσκήνιο αυτούς που δεν τα καταφέρνουν, διότι δεν μπορούν και θα τους έβαζα ως απλά μέλη των συλλογικοτήτων για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν. Εφόσον  το δεχόντουσαν. Αλλιώς σπίτι τους. Είναι δυστύχημα, αλλά πρέπει να το παραδεχθούμε. Το τωρινό προσωπικό που ρυθμίζει και έχει το πάνω χέρι έναντι αμοιβής ή αμισθί τα πολιτιστικά δεν έχει τις δυνατότητες για σπουδαία πράγματα. Εκτός φωτεινών εξαιρέσεων που έχουν κάνει πράγματα και που έχουν ιντριγκάρει τη συντηρητική Αναπλιώτικη κοινωνία. Ο νοών νοείτω και οι νοούντες νοείτωσαν.  Όμως υπάρχουν εδώ και ζουν ανάμεσά μας και πολλά  άλλα σπουδαία άτομα που μπορούν να προσφέρουν, αλλά αποκλείονται από το τοπικό πολιτιστικό κατεστημένο. Και σε όλη την Ελλάδα και σε όλη την υφήλιο υπάρχουν οι προσωπικότητες που κατάγονται από το Ναύπλιο ή που αγαπούν την πόλη μας που θα μπορούσαν να κάνουν θαύματα. Ομως τους αγνοούμε επιδεικτικά Θα αρκούσε ο Δήμαρχος και οι αιρετοί να είναι παρόντες στο παρασκήνιο, αλλά αόρατοι στο προσκήνιο.
Τώρα μου έρχονται στο νου τουλάχιστον είκοσι άνθρωποι του πνεύματος, του πολιτισμού, της επιστήμης, της επιχειρηματικής κοινότητας που θα είχαν τη δυνατότητα και έχουν την διάθεση κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες να τραβήξουν την τοπική μας  κοινωνία προς τα πάνω. Και υπάρχουν και οι θεσμοί, οι πολιτιστικοί σύλλογοι, τα ιδρύματα, οι φορείς της εκπαίδευσης στους οποίους θα έπρεπε να δοθεί ο πρώτος λόγος να δημιουργήσουν και να προσφέρουν.
Αυτά θα έκανα ως αόρατος ενεργός δήμαρχος. Και η κοινωνία θα ανταποκρινόταν.
Και τ΄Ανάπλι εν τοις πράγμασι θα ήταν η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ελλάδας και μια ξεχωριστή μικρή πόλη της υφηλίου.
Ώστε να μπορέσουμε και εμείς να συναντήσουμε την Περσεφόνη στον πάνω ηλιόλουστο κόσμο.
Ώστε να ξεφύγουμε από τις χθόνιες δυνάμεις που μας καθηλώνουν.

Γενικώς μια παλαβομάρα με τα σκουπίδια

(η φωτογραφία με το ποικίλο όρος από τα "Αργολικά"

Πατριώτες και πατριώτισσες, το χάσαμε τελείως και ολοσχερώς.
Δεν υπάρχει εις Ναυπλιεύς που να μην αγανακτεί με την χωματερή στην Καραθώνα και φαντάζομαι δεν υπάρχει εις Αργείος που να μην  αισθάνεται άσχημα με το νέο ανώνυμο ποικίλο,  από την άποψη του πλήθους των διαφορετικών υλικών,  όρος των σκουπιδιών στη Νέα Κίο. Αγανακτούμε μεν,  αλλά τα τρομερά που μας επισυμβαίνουν παραμένουν.
Πρέπει να τελειώσουμε με την χωματερή στην Καραθώνα σήμερα. Όχι αύριο. Δεν μπορούμε να επιτρέπουμε το έγκλημα αυτό να συνεχίζεται. Αν δεν θέλουμε να αντιδράσουμε για την πάρτη μας, ας αντιδράσουμε τουλάχιστον για τα παιδιά μας, τα εγγόνια μας, τα ανεψούδια μας, τα ροδαλά μωράκια που βλέπουμε στις βόλτες μας, τα πιτσιρίκια που παίζουν με την άμμο στην παραλία της Καραθώνας.
Και τι έχουμε κάνει για όλο αυτό το αίσχος που ντροπιάζει την πόλη μας;
Τι πράττω  εγώ και όλοι οι υπόλοιποι Ναυπλιείς για αυτό το τραγικό; Καθόμαστε στας πολυθρόνας μας και φιλοκαλούμεν μετ΄ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας. Με άλλα λόγια είμαστε μαλθακοί και τα επιτρέπουμε όλα αυτά να συμβαίνουν.
Λοιπόν: Εγώ προσωπικώς έχω την  ευθύνη που επέτρεψα αυτό το διαχρονικό έγκλημα. Και εσύ και εσύ και εκείνος και ο άλλος παραπέρα.
Όλοι μαζί ευθυνόμαστε που δεν αντιδρούμε μαζικά. Όμως εγώ πρώτιστα ευθύνομαι. Έτσι πρέπει ο καθείς μας να σκεφτεί εάν θέλουμε να έχουμε την κάποια μικρούλα ελπίδα να εξέλθουμε κάποια στιγμή από τα σκότη και το έρεβος. Η ευθύνη για τα χάλια μας σε όλα τα επίπεδα δεν είναι των κάποιων άλλων, αλλά ευθύνη ατομική του καθενός μας και αυτό που πρέπει να επιδιώκουμε είναι το καλό για τους πολλούς ώστε εμμέσως να ωφεληθούμε και εμείς ατομικά. Ευθυνόμαστε ατομικώς, δράττουμε για το γενικό καλό.  Όμως αυτό που κυριαρχεί στη κυρίαρχη λογική της κοινωνίας είναι ακριβώς το αντίθετο. Ακράδαντα πιστεύουμε ότι  ευθύνονται οι άλλοι, οι κακοί, οι ισχυροί, οι βολεμένοι, o Φούχτελ και ημείς καθόλου και τελικά αυτό που επιδιώκουμε είναι το ατομικό μας συμφέρον και όχι το κοινό καλό. Η λογική αυτή διαπερνά το σώμα της κοινωνίας καθέτως και οριζοντίως και είναι ο βασικός λόγος που παραχωνόμαστε σαν τα σκουπίδια βαθιά στο έδαφος μολύνοντας υπόγεια νερά και καταστρέφοντας το περιβάλλον κοινωνικό και φυσικό.
Δεν αρκεί ότι εγώ, που και που,  λέω το κάτι τις μου  και φωνασκώ ενίοτε. Απαιτείται να κάνω πολύ περισσότερα.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 80, επί τριάντα ολόκληρα χρόνια έχουμε ξεμείνει οι Αναπλιώτες από εγκεκριμένο χώρο ταφής απορριμμάτων και ουδείς  χαλούσε την ζαχαρένια του ζωή, για να αγωνισθεί και να σκεφθεί τρόπους λύσης της βρωμερής ιστορίας της περιπλάνησης των σκουπιδιών. Και οι πολίτες συνεχώς και μονότονα ψήφιζαν, όλα αυτά τα έτη, την ίδια και την ίδια δημοτική παράταξη με όλες τις παραφυάδες της και τα παρακλάδια της που δημιουργήθηκαν λόγω προσωπικών και μόνον ανταγωνισμών.
Και έφτασε πλέον η ώρα που τα πρόστιμα άρχισαν να πίπτουν εις τα κεφαλάς μας. Είχαν προαναγγελθεί προ πολλών ετών, όμως οι πολίτες αυτού του τόπου  έπιναν αμέριμνοι τον πολλά βαρύ με ολίγην, ψηφίζοντας τον Τσούρνο και όλους τους διαδόχους του.
Και όσοι έλεγαν και προειδοποιούσαν, αγωνιζόντουσαν και πρότειναν λύσεις και  περπατούσαν και στην κυριολεξία και μεταφορικά μέσα στους βρώμικους σκουπιδότοπους για να ξεσηκώσουν συνειδήσεις παρέμεναν οι γραφικοί στα σαλονάτα ιδιοτελή μυαλά των πλείστων πελατών του συστήματος.
Και τι δεν τα κάναμε τα σκουπίδια μας αυτές τις τρεις δεκαετίες.
Τα εναποθέσαμε μέσα στην θάλασσα. Δεν κοροϊδεύω. Οι πιο παλαιοί θυμούνται ότι  τα θάβαμε μέσα στην παραλία, αριστερά ως προς τον παραλιακό δρόμο όπως πηγαίνουμε προς Νέα Κίο και Μύλους.
Μετά αναθέσαμε τη διαχείριση των απορριμμάτων μας σε εργολάβο προκειμένου αυτός να τα εξαφανίζει. Και δίναμε  εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ ετησίως για να μην υπάρχουν τα σκουπίδια κυρίως στα μυαλά μας και τις συνειδήσεις μας. Για να νοιώθουμε καθαροί και σαπουνισμένοι. Ουδείς και τότε συγκινήθηκε από τις φωνές μας και τις ικεσίες μας προς την κοινωνία να ξεσηκωθεί για να παύσει αυτή η νυχτερινή περιπλάνηση.  Και περνούσαν οι σχετικές αποφάσεις από το δημοτικό συμβούλιο και όταν ρωτούσαμε το που τα πηγαίνει ο εργολάβος τα σκουπίδια μας, η μόνιμη απάντηση που λαμβάναμε ήταν ότι αυτό το θέμα δεν πρέπει να μας απασχολεί και είναι ευθύνη του εργολάβου που τα τσεπώνει.
Και τελικά ήταν γνωστό μυστικό ότι με την σύμπραξη κατώτερων και μεσαίων στελεχών της Αυτοδιοίκησης στην Αττική τα Αναπλιώτικα σκουπίδια βαφτιζόντουσαν Αττικά και οδηγούντο στην χωματερή στα Λιόσια. Και κάπως έτσι η ομάδα Ακράτητος των Λιοσίων, ανέβηκε ως διάττων αστήρ στην πρώτη Εθνική.
Και όταν κάποια στιγμή άρχισε να κατρακυλάει κατηγορίες ο Ακράτητος, διότι άρχισε να μπαίνει μία στοιχειώδης τάξη στα των Αττικών απορριμμάτων, τότε ο βασιλεύς ντόπιος εργολάβος των σκουπιδιών μας, άρχισε να τα εναποθέτει σε κάθε απίθανο απόμερο και μη σημείο της Αργολίδας, σε ρέματα και κοιλάδες, σε βουνοκορφές και απάτητα μέρη. Μέχρις ότου ευρέθη η Καραθώνα. Η εξαιρετική αυτή λύση.
Και οι πολίτες συνέχιζαν να διάγουν βίον σχετικά αμέριμνον, λαμβάνοντας καταναλωτικά δάνεια και φορτώνοντας με απίστευτα ποσά τις πιστωτικές τους κάρτες. Και παρήγαγαν μπόλικα σκουπίδια, για την τύχη των οποίων γενικώς αδιαφορούσαν.
Και αργότερα αγοράσθηκαν οι πανάκριβοι δεματοποιητές, προκειμένου να κάνουμε τα σκουπίδια μας δεματάκια, χωρίς να έχουμε αποφασίσει για την τύχη αυτών των δεματακίων. Και συμφωνούσαν με όλο αυτό το εκπληκτικό σχέδιο οι δημαρχέοι, τους οποίους ψήφιζαν οι αμέριμνοι δημότες.
Και μετά όλοι αντελήφθησαν ότι και αυτό το σχέδιο των δεματοποιητών δεν πήγαινε πουθενά.
Και αφού σκέφθηκαν να βρουν θέσεις για πολλές χωματερές, μία σε κάθε μεγάλο Δήμο της Πελοποννήσου, σχέδιο που πήγε και αυτό άπατο, αποφάσισαν να κάνουν έναν συνολικό διαγωνισμό για όλη την Πελοπόννησο, για να αναθέσουν τη όλη διαχείριση σε μεγαλοεταιρεία. Και έκαναν έναν διαγωνισμό χωρίς να βάλουν τον παραμικρό όρο. Ούτε σε σχέση με την ανακύκλωση στην πηγή, ούτε σε σχέση με τον προτιμητέο τρόπο διαχείρισης. Και έτσι ήταν εύκολο να ανακηρυχθεί νικητής του διαγωνισμού μία εταιρεία, που πρότεινε εργοστάσιο θερμικής επεξεργασίας των απορριμμάτων και ζήτησε και εγγυημένη ποσότητα παράδοσης απορριμμάτων θέτοντας ποινικές ρήτρες. Και κατ΄αυτόν τον τρόπο η ανακύκλωση στην πηγή πάει περίπατο. Και το όλο σχέδιο προβλέπει τεράστια ποσά που θα πρέπει να πληρώνουν οι δημότες για κάθε χιλιόγραμμο σκουπιδιών που παράγουν. Γενικά ήταν ένα χάλια σχέδιο. Είναι αδιανόητο σε μια σύγχρονη Ευρωπαϊκή χώρα να τιμωρούνται οι πολίτες μιας περιοχής διότι ανακυκλώνουν τα απορρίμματά τους ή διότι καταναλώνουν με  τέτοιους τρόπους ώστε να παράγουν πολύ λίγα σκουπίδια. Και όμως εδώ στην Πελοπόννησο, επιμένουν οι ιθύνοντες της περιφέρειας  ότι έχουν πετύχει ένα καλό αποτέλεσμα με τον αδιαφανή. λόγω μη ύπαρξης κριτηρίων. διαγωνισμό που διενήργησαν.
Και στο Ναύπλιο τον σταθμό μεταφόρτωσης των σκουπιδιών, τον χωροθέτησαν κάποια λίγες εκατοντάδες μέτρα από την παραλία. Τόσο όμορφα. Να κλείσουμε την Καραθώνα και να ανοίξουμε μία άλλη χωματερή κοντά στην παραλία δίπλα στον βιότοπο.
Μάταια φώναζαν πριν από δυο χρόνια πάλι οι ίδιοι οι "γραφικοί" τύποι και για αυτά τα όμορφα που μας ετοίμαζαν. Οι τοπικές εξουσίες δεν είχαν πάρει μυρουδιά. Όλοι ανεξαίρετα υποστήριζαν τότε τα Τατούλεια σχέδια.
Και κάποια στιγμή..... Ωπα........ Τι συνέβη κάποια στιγμή;
Κάποια στιγμή πήραν χαμπάρι οι τοπικοί άρχοντες ότι θα έπρεπε με το σχέδιο της Περιφέρειας να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη οι δημότες. Και ποιος τότε θα χρεωνόταν την δυσαρέσκεια των πολιτών; Μα οι δήμαρχοι που τότε δεν μίλησαν και υποστήριζαν το σχέδιο Τατούλη. Και με την βοήθεια των παλαβών που μας κυβερνούν σε κεντρικό επίπεδο άρχισαν να μελετούν τα δικά τους τοπικά σχέδια.
Ανακύκλωση λένε τώρα, αυτοί που σιωπούσαν πριν. Και κάπου, λέει, θα βρούμε να θάψουμε τα απορρίμματα που δεν θα ανακυκλωθούν.
Και νέα σχέδια. Νέα κονδύλια, νέες πανάκριβες μελέτες. Τσακωμοί μεταξύ Περιφέρειας και Δήμων. Χαμός και αλληλοκατηγόριες και μεταξύ των γειτονικών Δήμων.
Μία τρέλα. Θα προχωρήσει, απ΄ότι αποφασίσθηκε σε κεντρικό επίπεδο από τους παλαβούς,  το πανάκριβο σχέδιο της Περιφέρειας με τις εγγυημένες ποσότητες παράδοσης σκουπιδιών. Θα προχωρήσουν όμως, λέει, και οι Δήμοι στα δικά τους τοπικά σχέδια και δεν θα παραδίδουν σκουπίδια στην μεγαλοεταιρεία που επέλεξε η Περιφέρεια. Αλαλούμ.  Ποιος θα τα πληρώνει όλα αυτά;  Και εμείς οι άμοιροι δημότες θα πληρώνουμε και για την τοπική διαχείριση, θα πληρώνουμε και τα πολλά για την περιφερειακή. Τι να κάνουμε; Δεν μπορούμε να βάλουμε ρόδες στους δήμους μας και να φύγουμε από την Πελοπόννησο. Θα τις πληρώνουμε θέλοντας και μη τις ρήτρες για το σχέδιο της Περιφέρειας, θα πληρώνουμε όμως και την τοπική διαχείριση. Είτε δεν έχω καταλάβει καλά είτε η λωλαμάρα έχει πιάσει κόκκινο. Δεν μπορεί. Κάτι θα γίνει. Μάλλον όλα αυτά τα Καμπόσεια σχέδια θα πάνε περίπατο και θα τρέξουμε όλοι στην υψηλή προστασία της Τρίπολης, μπας και περισώσουμε κάτι, έστω και την τελευταία στιγμή. Μπας και κλείσει ο σκουπιδότοπος στην Καραθώνα.
Χρόνια τώρα φωνάζουν οι γραφικοί για ανακύκλωση στην πηγή, στα νοικοκυριά δηλαδή και όχι με τα ημίμετρα των μπλε κάδων και τα υπολείμματα  να οδηγούνται σε σωστούς χώρους υγειονομικής ταφής. Τίποτα δεν έγινε τόσα χρόνια και δεν πρόκειται να προχωρήσει το παραμικρό στην ορθή κατεύθυνση. Θα πάμε, απ΄ότι φαίνεται στις πανάκριβες λύσεις και στη μη ανακύκλωση. Θα τιμωρείται ο πολίτης που έχει συνείδηση και ανακυκλώνει.
Ίσως μια τελευταία ευκαιρία θα ήταν η μερική έστω αλλαγή του σχεδιασμού της Περιφέρειας. Να μείνουν τα πανάκριβα ποσά που θα πληρώνουμε για κάθε κιλό σκουπίδι που θα παραδίδουμε, αλλά να  φύγει από την μέση η εγγυημένη ποσότητα και οι ποινικές ρήτρες. Και ας πληρώσουμε παραπάνω για τα σύμμεικτα σκουπίδια που θα στέλνουμε στους μεγαλοεργολάβους. Αναγκαστικά τότε θα γνωρίζουμε ότι ο ρυπαίνων πληρώνει πανάκριβα. Να ανασκουμπωθούμε και να ανακυκλώνουμε το μεγαλύτερο ποσοστό των οικιακών αποβλήτων. Αυτοί που δεν ανακυκλώνουν να επιβαρύνονται. Υπάρχουν οι μέθοδοι. Τις έχουν εφαρμόσει στο εξωτερικό. Παραδίδεις σακκούλα σκουπιδιών, πληρώνεις αδρά με το τεμάχιο. Να σας δω τότε αγαπητοί μου.
Δεν υποστηρίξατε τόσα χρόνια τους "γραφικούς"; Πληρώστε τώρα. ΄Η ανακυκλώσατε για να γλιτώσετε τα ποσά που θα σας επιβάλλονται.
Μάλλον όμως το απολέσαμε το τραίνο.
Καραθώνα σκουπιδότοπος. Δεματάκια τα σκουπίδια. Ρήτρες. Πανάκριβη διαχείριση.
Ίσως αν πληρώσουν αυτοί που μολύνουν.....Αν τιμωρούνται οι ασυνείδητοι.