Επιστροφή στη δραχμή.
Είπα και στην προηγούμενη ανάρτησή μου, ότι κάτι τέτοιο αποτελεί μια τίμια και γενναία απόφαση, που θα έχει και θετικά αποτελέσματα, όπως οικονομική κινητικότητα και θα δημιουργήσει ανάπτυξη σε ορισμένους τομείς της οικονομίας, όπως στη γεωργία, κτηνοτροφία, βιομηχανία τροφίμων.
Γιατί λοιπόν δεν θα πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να επιλέξουμε τον γενναίο και πράγματι περήφανο αυτό δρόμο σε σχέση με τις ανοησίες που εκπέμπει η πλειοψηφική τάση στο ΣΥΡΙΖΑ;
Αφήνω κατά μέρος κάποια πολύ υπαρκτά ενδεχόμενα, όπως την τεράστια κερδοσκοπία που θα έχει τη δυνατότητα να ασκήσει το συνδικάτο των λαμογιών, που έχει βγάλει τα κεφάλαιά του έξω.
Δεν θα επικεντρώσω στην τεράστια κοινωνική αναταραχή που με βεβαιότητα θα δημιουργηθεί και η οποία θα αποβεί σε βάρος του εργαζόμενου πολίτη.
Ξεχνώ προς το παρόν το σοβαρό ενδεχόμενο δημοκρατικής εκτροπής, από φασιστικούς, ακροδεξιούς και στρατοκρατικούς κύκλους, που μπορεί να εκμεταλλευθούν το κοινωνικό χάος.
Μένω λοιπόν σε καθαρά οικονομικά θέματα και κάνω τις προβλέψεις μου για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση (οποιαδήποτε αντίρρηση ευπρόσδεκτη).
Για κάποιες μέρες μετά την επιστροφή μας στη δραχμή, οι τράπεζες θα παραμείνουν κλειστές, φρουρούμενες από δυνάμεις ασφαλείας.
Θα πρέπει να αποφασισθεί η κατ΄αρχήν ισοτιμία μεταξύ ευρώ και της νέας δραχμής, βάσει της οποίας θα πραγματοποιηθούν οι αναλήψεις των καταθέσεων και οι πληρωμές μισθών και συντάξεων. Θεωρώ ως το πιο λογικό σενάριο, η ισοτιμία να ορισθεί σε ένα ευρώ προς μία νέα δραχμή και επειδή το Κράτος δεν θα έχει τυπώσει τις νέες δραχμές, τα ευρώ που βρίσκονται στις Τράπεζες θα επισημανθούν με σφραγίδα, ώστε να κυκλοφορήσουν υπό τη νέα τους μορφή.
Αμέσως μετά η νέα δραχμή θα πρέπει να υποτιμηθεί κατά αρκετές φορές. Εδώ θα υπάρξει μία συζήτηση για το εάν θα υποτιμηθεί λίγο, όπως τρία προς ένα, πράγμα που θα συνεπάγεται μία μακρά περίοδο έντονων περαιτέρω διολισθήσεων ή θα αποφασισθεί να υποτιμηθεί τόσο, που να αποτυπώνεται κάπως η πραγματική οικονομική κατάσταση της χώρας και η παραγωγική της δομή. Σε αυτή την περίπτωση βλέπω μια υποτίμηση δέκα προς ένα (ίσως κάτι λιγότερο ή κάτι παραπάνω).
Ας υποθέσουμε ότι προκρίνεται ένα ενδιάμεσο σενάριο και η ισοτιμία ορίζεται σε πέντε προς ένα.
Αμέσως το ΑΕΠ της χώρας, επειδή εκφράζεται σε δολάρια θα βρεθεί στο 20% της προηγούμενης κατάστασης και η χώρα μας από πλευράς πλούτου θα καταρρεύσει από την τριακοστή περίπου θέση σε επίπεδα βορειοαφρικανικής οικονομίας. Βέβαια η κατάρρευση θα είναι ακόμα μεγαλύτερη λόγω της πλήρους απαξίωσης και καταστροφής μεγάλων κλάδων της οικονομίας μας, όπως μεγάλου τμήματος του χρηματοπιστωτικού κλάδου, του εισαγωγικού εμπορίου, του εμπορίου ειδών κατανάλωσης που απευθύνονται στα παλαιά μεσαία στρώματα της κοινωνίας.
Από αυτό το χαμηλό πλέον επίπεδο πλούτου θα πρέπει πλέον να ξεκινήσουν οι προσπάθειες για την ανάταξη της οικονομίας. Αλλά και εκεί θα υπάρχουν κάποιες ευκαιρίες, αλλά και τεράστιες δυσκολίες.
Όλος ο τραπεζικός κλάδος θα κρατικοποιηθεί και θα καταστεί ένα πολύ μικρό μέρος απ΄ότι ξέρουμε μέχρι σήμερα. Θα έχει μηδενικές συναλλαγές με το εξωτερικό, θα χάσει όλες τις μονάδες που έχει δημιουργήσει στο εξωτερικό (Τουρκία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουκρανία, Σερβία, Αλβανία) και θα περιορίζεται να διαχειρίζεται τις μικροκαταθέσεις των μισθωτών και των μικροεπιχειρηματιών και θα χορηγεί ελάχιστα δάνεια, κυρίως σε εξαγωγικές επιχειρήσεις.
Λόγω της υποτίμησης του νομίσματος κάποια προϊόντα του ήδη υφιστάμενου παραγωγικού δυναμικού της χώρας θα γίνουν άκρως ανταγωνιστικά.
Όμως Όμως και εδώ θα δημιουργηθούν τεράστια και πολλές φορές ανυπέρβλητα εμπόδια. Σε πολλές περιπτώσεις μέρος του κόστους παραγωγής (μηχανήματα, πρώτες ύλες) εκφράζεται και πρέπει να πληρωθεί σε ευρώ ή δολάρια, κάτι που θα είναι σχεδόν αδύνατο. Παράλληλα το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελληνικών επιχειρήσεων είναι εντάσεως κεφαλαίου και όχι εργασίας και επομένως η δυσχέρεια πρόσβασης σε συνάλλαγμα θα δημιουργήσει πολύ μεγάλα προβλήματα επιβίωσης των επιχειρήσεων αυτών. Παραδείγματα για κάτι τέτοιο υπάρχουν πάμπολλα.Σκεφτείτε μια μικρή αγροτική εκμετάλλευση ότι θα χρειάζεται λιπάσματα, πετρέλαια για την παραγωγή και την μεταφορά των προϊόντων. Όμως ακόμα και αν επικρατήσει η άποψη του ΚΚΕ και περιέλθουν στο Κράτος όλα τα μέσα παραγωγής και πάλι το πρόβλημα θα παραμένει και θα γίνει ακόμα πιό έντονο, αφού το Κράτος θα έχει ακόμα μεγαλύτερη δυσχέρεια πρόσβασης σε ευρώ ή δολάρια. Η πρόταση του ΚΚΕ θα μας φέρει πολύ πίσω ακόμα και από τη Βόρεια Κορέα, διότι οι άνθρωποι εκεί ξέρουν να παράγουν (κάτι που εμείς το έχουμε ξεχάσει) και έχουν δημιουργήσει βασικές παραγωγικές δομές, πράγμα το οποίο θα είναι πλέον ζητούμενο για μας.
Νέες επενδύσεις θα είναι δύσκολο να γίνουν λόγω έλλειψης κεφαλαίων, αφού, κατά κανόνα, μεγάλο μέρος των δαπανών μπορούν να γίνουν μόνον με συνάλλαγμα με εισαγωγή κεφαλαιουχικών αγαθών, που δεν παράγει η χώρα μας. Από την άλλη πλευρά, κάποιες επενδύσεις, μάλλον για βραχυπρόθεσμους και άκρως κερδοσκοπικούς σκοπούς πιθανόν να γίνουν, από την τάξη των λαμογιών, που θα φέρουν πίσω κεφάλαια, βρίσκοντας τεράστιες ευκαιρίες σε βάρος των πολιτών. Αλλά μάλλον οι επενδύσεις αυτές δεν πρόκειται να βοηθήσουν πολύ στην ανάταξη της χώρας.
Ένα τεράστιο θέμα θα είναι για το τί πρόκειται να γίνει με μισθούς, συντάξεις, επιδόματα κλπ. Εάν επιλεγεί (πράγμα πολύ πιθανόν) η μεγάλη αύξηση των δραχμικών μισθών και συντάξεων, αυτό συνεπάγεται κοπή χρήματος, δημιουργία μεγάλων πληθωριστικών πιέσεων, που θα επιβαρύνουν τελικά τους ίδιους τους εργαζόμενους και ταχεία απώλεια της ανταγωνιστικότητας που θα είχε κερδηθεί λόγω της υποτίμησης. Εάν από την άλλη επιλεγεί μια πιο σφικτή οικονομική πολιτική, για να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα, ώστε να δημιουργηθεί μία βάση για μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη (βλπ προγράμματα ΕΣΣΔ στα τέλη της δεκατείας του 20 αρχές του 30), τότε θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι μισθοί μας θα είναι για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα κατά πολύ μικρότεροι της Βουλγαρίας. Οι μισθοί των τριακοσίων, τετρακοσίων και πεντακοσίων ευρώ, που δημιουργούνται σήμερα λόγω μνημονίων, νομοθετικών ρυθμίσεων και πραγματικών καταστάσεων, θα γίνουν ονειρικοί μισθοί του πρόσφατου, αλλά τόσο μακρινού παρελθόντος της χώρας.
Θεωρώ κινδυνολογία αυτό που λέγεται ότι δεν θα έχουμε τρόφιμα να φάμε και φάρμακα για να γίνουμε καλά, λόγω του ότι είμαστε άκρως ελλειμματικοί στο ισοζύγιο πληρωμών μας, ακόμα και στον τομέα της γεωργίας. Πιστεύω ότι με ταχύτατους ρυθμούς θα αναπτυχθεί ο πρωτογενής τομέας και θα καλύψει μεγάλος μέρος των ελλείψεων, ενώ το υπόλοιπο θα μας κάνει και καλό να μην καλυφθεί (δεν χρειάζεται να τρώμε τόσο κρέας, μπορούμε να αντικαταστήσουμε τις μπανάνες με τα πορτοκάλια, που παράγονται σε πλεόνασμα). Από την άλλη η χώρα μας έχει την παραγωγική δυναμική να παράγει αντίγραφα φαρμάκων (generics), για να διοχετευθούν στην εσωτερική αγορά. Και στο κάτω-κάτω της γραφής το είχαμε παρακάνει με την υπερκατανάλωση που ευνοούσε τις πολυεθνικές του φαρμάκου και τα επαγγέλματα του αέρα. Παρ΄όλο όμως που δεν πείθομαι από την κινδυνολογία, του ότι δε θα έχουμε να φάμε, δεν μπορώ παρά να επισημάνω τα τεράστια προβλήματα που θα δημιουργηθούν από μεγάλες ελλείψεις άλλων αναγκαίων για την επιβίωση αγαθών, όπως είναι το πετρέλαιο, που θα βρίσκεται σε συνεχή έλλειψη και όταν αυτό θα μπορεί κάποιος να το βρει θα αδυνατεί να το πληρώσει. Φαντασθείτε λοιπόν τα τεράστια προβλήματα που θα δημιουργηθούν στην πόλη του Ναυπλίου από τη δραματική μείωση των εγχώριων επισκεπτών (ημερήσιων και του διημέρου).
Επειδή λοιπόν τα μνημονιακά σχέδια, δεν βγάζουν πουθενά. Επειδή όσα ισχυρίζονται οι Τσακαλώτος, Βαρουφάκης κλπ, είναι απλώς μπαρούφες, το σενάριο της επιστροφής στη δραχμή είτε γιατί θα το θελήσει ο λαός, είτε γιατί εκεί θα οδηγηθούμε εκ των πραγμάτων είναι πολύ πιθανό.
Αυτό λοιπόν που πρέπει να κάνουμε είναι να προετοιμαζόμαστε και γι΄αυτό το ενδεχόμενο.
Βέβαια η δική μου άποψη είναι ότι η χώρα μπορεί να σωθεί, εφόσον, αφού αναδιαταχθεί το πολιτικό σύστημα (το πρόβλημα είναι κατ΄αρχής πολιτικό) και στείλουμε στα σπίτια τους αυτούς που μας έφεραν ως εδώ και αδυνατούν να πράξουν το παραμικρό, καταρτίσουμε ένα συνεκτικό προοδευτικό-αριστερό σχέδιο, λέγοντας αλήθειες στους πολίτες και με αξιόπιστες πολιτικές δυνάμεις, εγχώριες και Ευρωπαϊκές και με τη βοήθεια της κοινωνίας των πολιτών, βάλουμε φρένο και δημιουργήσουμε αχτίδες φωτός, που σιγά-σιγά θα ανατρέψουν την πορεία προς τον όλεθρο.
